بررسی ساختار و عملکرد مالی گاوداری های صنعتی استان خراسان رضوی (مطالعه موردی شهرستان مشهد)

فعالیت واحدهای گاوداری شیری صنعتی از جمله فعالیت های مهم بخش کشاورزی بوده و آگاهی از وضعیت مالی آن می تواند در زمینه تصمیم گیری در خصوص سرمایه گذاری در این بخش و نیز برنامه ریزی اقتصادی موثر واقع شود. از آنجایی که در انجام تحقیقات مالی در صنایع تولیدات دامی و کشاورزی نسبت به سایر صنایع توجه کمتری صورت گرفته لذا ضرورت استفاده از ابزارهای مناسب جهت کمک به تصمیم گیری مناسب و بهینه مدیران بسیار ضروری می باشد، از این رو در این تحقیق با توجه به نقش تولیدات دامی و پرورش گاو شیری در امنیت غذایی و تولید ناخالص ملی به بررسی ساختار مالی و اثرات آن بر سودآوری واحدهای گاوداری صنعتی در شهرستان مشهد پرداخته شده است. جمع آوری آمار و اطلاعات این پژوهش بر پایه اطلاعات میدانی، با تکمیل پرسشنامه مالی و مصاحبه حضوری در سال 89-1388 به روش نمونه گیری تصادفی از 30 واحد گاوداری صنعتی شهرستان مشهد انجام شد. از آنجایی که سودآوری از شاخص های مهم ساختار مالی می باشد پس از تشکیل ترازنامه مالی هر یک از گاوداری های مورد مطالعه اقدام به محاسبه نسبت های مالی گردید. سپس اثرات هر یک از نسبت های مالی بر سودآوری به روش رگرسیون چند متغیره تخمین زده شد. نتایج تخمین مدل نشان داد که نسبت جاری، نسبت آنی، و گردش دارایی اثر منفی بر سودآوری و نسبت حاشیه سود خاص، بدهی و نسبت بازده سرمایه اثرات مثبت و معنی داری بر سودآوری داشتند. تخمین مدل رگرسیون چند متغیره در راستای شناسایی عوامل موثر مدیریتی بر سودآوری نشان داد که سن، تحصیلات، تجربه، رشته تحصیلی مدیر واحد اثرات مثبت و معنی داری بر سودآوری واحدها دارند. همچنین نتایج نشان داد که خوراک با 87 درصد بیشترین هزینه عملیاتی و بیمه دام با 47 درصد بالاترین هزینه ثابت را به خود اختصاص داده است.